مسئولیت فروشنده خودرو در قبال خرابی رادیاتور بعد از فروش

خیر، شما به طور معمول مسئول ترکیدگی رادیاتور پس از یک روز از فروش خودرو نیستید. مسئولیت شما تنها در صورتی مطرح می‌شود که خریدار بتواند ثابت کند این عیب (ترکیدگی رادیاتور) پیش از معامله وجود داشته و شما آن را پنهان کرده‌اید.

بررسی تخصصی و قانونی

در معاملات خرید و فروش خودرو، اصل بر این است که پس از تحویل و انتقال مالکیت (که با وکالت فروش نیز محقق می‌شود)، مسئولیت هرگونه عیب و نقص حادث‌شده بر عهده خریدار است. با این حال، استثنائاتی وجود دارد که می‌تواند مسئولیت فروشنده را در پی داشته باشد:

• اصل عدم مسئولیت فروشنده برای عیوب حادث: پس از انعقاد قرارداد و تحویل خودرو، خریدار مسئول نگهداری و هرگونه خرابی یا عیبی است که پس از آن تاریخ رخ می‌دهد. ترکیدگی رادیاتور پس از یک روز استفاده، در حالت عادی، عیبی حادث‌شده تلقی می‌گردد و مسئولیت آن بر عهده خریدار است.
• استثنا: عیب پنهان (عیب مخفی): مهم‌ترین استثنا، وجود "عیب پنهان" است. عیب پنهان به نقصی گفته می‌شود که:
  • پیش از معامله وجود داشته باشد.
  • در زمان معامله برای خریدار آشکار نبوده و از دید او پنهان مانده باشد.
  • فروشنده از وجود آن آگاه بوده و آن را پنهان کرده باشد یا عرفاً انتظار می‌رفته که فروشنده از آن آگاه باشد.
• بار اثبات: اثبات اینکه عیب رادیاتور (ترکیدگی) یک عیب پنهان بوده و پیش از فروش وجود داشته و توسط شما پنهان شده است، بر عهده خریدار است. صرف ادعای خریدار کافی نیست و او باید مدارک و شواهد لازم را ارائه دهد.
• نقش کارشناسی رسمی: نظر کارشناس رسمی دادگستری (مکانیک خودرو) در این موارد بسیار حیاتی است. کارشناس می‌تواند با بررسی دقیق، زمان تقریبی وقوع عیب و علت آن را مشخص کند. اگر کارشناس تأیید کند که ترکیدگی رادیاتور ناشی از یک نقص قدیمی و موجود پیش از معامله بوده است، مسئولیت متوجه شما خواهد بود. در غیر این صورت، مسئولیت بر عهده خریدار است.
• حقوق خریدار در صورت اثبات عیب پنهان: در صورت اثبات عیب پنهان، خریدار می‌تواند یکی از این اقدامات را انجام دهد:
  • مطالبه ارش (تفاوت قیمت خودروی سالم و معیوب).
  • فسخ قرارداد (برهم زدن معامله و بازگرداندن خودرو و دریافت ثمن).
  • مطالبه خسارات وارده ناشی از عیب.
• شرط ضمانت سلامت: اگر در قرارداد بیع یا وکالت، شرط خاصی مبنی بر ضمانت سلامت خودرو برای مدت معین یا تضمین عدم وجود عیوب خاص ذکر شده باشد، فروشنده طبق آن شرط مسئول خواهد بود.

این تحلیل بر اساس اصول کلی حقوق مدنی و رویه قضایی فعلی در خصوص معاملات بیع و مسئولیت فروشنده در قبال عیوب مبیع ارائه شده است.