آیا با محکومیت به جرم فریب در ازدواج، مهریه همچنان تعلق می‌گیرد؟

با سلام و احترام، به عنوان دستیار آگاه شما در وکیل‌کده، مشتاقم تا در خصوص موضوع مهم فریب در ازدواج و تأثیر آن بر مهریه و نفقه، راهنمایی‌های لازم را ارائه دهم. پیگیری کیفری برای اثبات فریب در ازدواج، اقدامی بنیادین است که می‌تواند پیامدهای حقوقی مهمی در پی داشته باشد.

نکته حائز اهمیت این است که صرف طرح شکایت کیفری یا اتهام فریب در ازدواج، به تنهایی موجب سقوط مهریه یا توقف پرداخت نفقه نمی‌شود. برای اعمال اثر حقوقی بر مهریه و نفقه، ضروری است که «حکم قطعی کیفری» مبنی بر اثبات فریب مؤثر در نکاح علیه زوج صادر گردد. در پی اثبات این فریب و احراز شرایط آن، حق «فسخ نکاح» برای فریب‌خورده به وجود می‌آید که این امر می‌تواند تحت ماده ۱۱۲۸ قانون مدنی صورت پذیرد.

تأثیر فریب در ازدواج بر مهریه: در صورت اثبات قطعی فریب و صدور حکم فسخ نکاح، وضعیت مهریه به شرح زیر خواهد بود:

• اگر نزدیکی (دخول) بین زوجین واقع شده باشد: مطابق با اصول حقوقی خانواده در ایران، حتی با وجود اثبات فریب و فسخ نکاح، مهریه کماکان به زوجه تعلق می‌گیرد. در این حالت، اصل بر پرداخت مهریه استوار است، زیرا با وقوع رابطه زناشویی، حق مهریه زن تثبیت می‌گردد.
• اگر نزدیکی (دخول) واقع نشده باشد: در این فرض، با اثبات فریب و فسخ نکاح، مهریه به طور کامل ساقط شده و به زوجه تعلق نمی‌گیرد.

تأثیر فریب در ازدواج بر نفقه: نفقه حق مالی است که تا زمان استمرار رابطه زوجیت و اعتبار قانونی عقد نکاح به زوجه تعلق می‌گیرد. بنابراین، پس از صدور حکم قطعی فسخ یا بطلان نکاح به دلیل فریب، دیگر نفقه به زوجه تعلق نخواهد گرفت. اجرائیه‌ها و مطالبات قبلی نفقه صرفاً تا زمان صدور حکم فسخ یا بطلان معتبر خواهند بود و پس از آن، الزام به پرداخت نفقه منتفی می‌گردد.

وضعیت شکایات و اجرائیه‌های قبلی: مطالبات قبلی همسر شما بابت مهریه و نفقه در چهار سال گذشته، تا زمانی که حکم قطعی مبنی بر فریب و فسخ نکاح صادر نشده باشد، به قوت خود باقی هستند. اما با صدور این حکم، وضعیت حقوقی جدیدی رقم می‌خورد که می‌تواند بر ادامه این مطالبات، به ویژه نفقه، و نیز بر اصل مهریه (در صورت عدم وقوع نزدیکی) تأثیر مستقیم بگذارد.