کلاهبرداری اجاره خانه؛ چرا با یافت نشدن متهم، پرونده مختومه شد؟

بله، دادسرا می‌تواند در صورت عدم شناسایی یا دستگیری متهم، پرونده را مختومه یا بایگانی موقت کند. این اقدام به معنای پایان قطعی پیگیری نیست و پرونده در صورت یافتن متهم یا دلایل جدید، قابلیت بازگشایی و ادامه رسیدگی را دارد.

بررسی تخصصی و قانونی

مختومه شدن پرونده‌های کیفری، به ویژه در جرایم کلاهبرداری که متهم متواری یا ناشناس است، یک رویه رایج در سیستم قضایی است. این اصطلاح در عمل می‌تواند معانی مختلفی داشته باشد که مهمترین آن‌ها "قرار موقوفی تعقیب" (در صورت عدم کشف جرم یا فقدان دلایل کافی) یا "قرار بایگانی پرونده" (در صورت عدم شناسایی متهم) است. در مورد شما، با توجه به عدم دستگیری متهم، به احتمال زیاد پرونده شما مشمول قرار بایگانی موقت شده است.

دلایل و رویه‌های قانونی برای این امر عبارتند از:

• عدم شناسایی یا دستگیری متهم: اصلی‌ترین دلیل مختومه شدن پرونده شما، عدم شناسایی یا دستگیری فرد کلاهبردار است. تا زمانی که متهم مشخص و در دسترس نباشد، امکان ادامه تحقیقات و محاکمه وجود ندارد. دادسرا نمی‌تواند پرونده‌ای را بدون متهم به دادگاه ارسال کند.
• قرار بایگانی موقت: در مواردی که متهم شناسایی نشده یا دستگیر نمی‌شود، دادسرا می‌تواند با صدور قرار بایگانی موقت، پرونده را از جریان رسیدگی خارج کند. این قرار به معنای مختومه شدن دائمی پرونده یا از بین رفتن حق شاکی نیست.
• قابلیت بازگشایی پرونده: مهم است بدانید که مختومه شدن پرونده به دلیل عدم شناسایی متهم، به معنای پایان همیشگی پیگیری نیست. هر زمان که سرنخ‌های جدیدی از متهم به دست آید، یا متهم شناسایی و دستگیر شود، پرونده قابلیت بازگشایی و ادامه رسیدگی را دارد.
• نقش شاکی در پیگیری: گاهی اوقات عدم پیگیری مستمر شاکی، عدم حضور در جلسات یا عدم ارائه اطلاعات جدید، می‌تواند منجر به کند شدن روند رسیدگی و در نهایت بایگانی پرونده شود.
• مطالبه وجه از طریق حقوقی: حتی اگر پرونده کیفری به دلیل عدم شناسایی متهم مختومه شده باشد، حق شما برای مطالبه مبلغ بیعانه و خسارات وارده (مطالبه وجه و خسارت تأخیر تأدیه) به قوت خود باقی است. این امر از طریق طرح دعوای حقوقی علیه متهم (در صورت شناسایی) یا حتی علیه اموال او (در صورت کشف) قابل پیگیری است.

اقدامات پیشنهادی برای شما:

• مراجعه به شعبه: برای اطلاع دقیق از علت مختومه شدن پرونده و نوع قرار صادر شده (مثلاً قرار بایگانی موقت یا قرار موقوفی تعقیب)، حتماً به شعبه رسیدگی‌کننده در دادسرا مراجعه کنید.
• ارائه دلایل جدید: هرگونه اطلاعات جدیدی که از متهم به دست می‌آورید (مانند شماره حساب، شماره تلفن، آدرس احتمالی، اطلاعات پلیس فتا) را فوراً به دادسرا ارائه دهید تا پرونده مجدداً فعال شود.
• درخواست ابقای پرونده در حالت بایگانی: می‌توانید از دادسرا درخواست کنید که پرونده در حالت بایگانی موقت باقی بماند تا در صورت شناسایی متهم، بلافاصله فعال شود.
• مشاوره با وکیل: برای پیگیری حقوقی و کیفری پرونده و بررسی امکان طرح دعوای حقوقی مطالبه وجه، حتماً با یک وکیل متخصص مشورت کنید.

این تحلیل بر اساس قوانین و رویه‌های قضایی جاری در جمهوری اسلامی ایران ارائه شده است. توصیه می‌شود برای هرگونه اقدام حقوقی، با توجه به جزئیات پرونده خود، از مشاوره تخصصی وکیل بهره‌مند شوید.