برای هرگونه توافق جدید یا تغییر در قرارداد، تنظیم آن در دو نسخه و امضای هر دو طرف، بهترین و مطمئنترین راهکار حقوقی است. اگرچه پشتنویسی بر روی نسخه موجود شما با امضای بدهکار میتواند معتبر باشد، اما به دلیل فقدان نسخه نزد بدهکار، ریسک بروز اختلافات آتی را افزایش میدهد و توصیه نمیشود.
بررسی تخصصی و قانونی
در خصوص اضافه کردن توافق جدید به قرارداد قرض و با توجه به مفقود شدن نسخه بدهکار، نکات حقوقی زیر حائز اهمیت است:
- اهمیت نسخ متعدد قرارداد:
- هدف اصلی از تنظیم قرارداد در دو نسخه (یا بیشتر) این است که هر یک از طرفین، نسخهای از توافق را در اختیار داشته باشند. این امر در صورت بروز اختلاف، به هر دو طرف امکان میدهد تا برای اثبات ادعای خود به سند مکتوب استناد کنند.
- فقدان نسخه نزد یکی از طرفین (در این مورد، بدهکار)، میتواند در آینده بهانهای برای انکار توافق جدید یا ادعای عدم اطلاع از مفاد آن باشد، حتی اگر توافق را امضا کرده باشد. این وضعیت، بار اثبات را برای شما دشوارتر میکند.
- اعتبار پشتنویسی بر روی یک نسخه:
- از نظر حقوقی، اگر توافق جدید به وضوح و با جزئیات کامل بر روی نسخه موجود شما نوشته شود و به امضای بدهکار (و ترجیحاً اثر انگشت وی) برسد، میتواند معتبر تلقی شود. در این حالت، برای شفافیت بیشتر، بهتر است صراحتاً قید شود که بدهکار نسخه خود را مفقود کرده و با این توافق جدید بر روی نسخه شما موافقت دارد.
- با این حال، این روش به دلیل عدم وجود نسخه نزد بدهکار، از استحکام حقوقی کمتری برخوردار است و ریسکهای آتی را به همراه دارد.
- راهکارهای مطمئنتر و توصیه شده:
- تنظیم الحاقیه (Addendum) مستقل در دو نسخه: بهترین و مطمئنترین روش این است که یک سند جداگانه تحت عنوان "الحاقیه قرارداد قرض" تنظیم شود. در این الحاقیه باید به مشخصات کامل قرارداد اصلی (تاریخ، طرفین، موضوع) اشاره شود و مفاد توافق جدید به طور کامل و واضح درج گردد. این الحاقیه باید در دو نسخه تهیه و به امضای هر دو طرف (قرضدهنده و قرضگیرنده) برسد تا هر یک از طرفین نسخهای از آن را در اختیار داشته باشند. در این الحاقیه میتوان به مفقود شدن نسخه بدهکار نیز اشاره کرد.
- ثبت در دفتر اسناد رسمی: برای بالاترین سطح اطمینان حقوقی و جلوگیری از هرگونه انکار در آینده، میتوانید توافق جدید را در قالب یک تعهدنامه یا الحاقیه رسمی در دفتر اسناد رسمی ثبت کنید. این کار اعتبار سند را به سند رسمی ارتقا داده و امکان انکار آن را به شدت کاهش میدهد.
- تنظیم قرارداد جدید: اگر تغییرات مدنظر شما بسیار گسترده و اساسی است، ممکن است اقاله (فسخ با توافق طرفین) قرارداد قبلی و تنظیم یک قرارداد جدید با مفاد کامل و بهروز، گزینه مناسبتری باشد. در این صورت، قرارداد جدید نیز باید در دو نسخه تنظیم و به امضای طرفین برسد.
جمعبندی
با توجه به اصول و رویههای حقوقی موجود، توصیه اکید میشود که برای هرگونه تغییر یا الحاق به قرارداد، از روشهای مکتوب و دارای امضای هر دو طرف و ترجیحاً در دو نسخه (به صورت الحاقیه مستقل) یا از طریق ثبت رسمی در دفتر اسناد رسمی استفاده شود تا از بروز هرگونه ابهام یا اختلاف در آینده جلوگیری به عمل آید و حقوق شما به بهترین نحو تضمین شود.