افزایش وجه التزام روزانه: پشت‌نویسی یا قرارداد جدید؟

بله، با رضایت طرفین، افزایش وجه التزام قراردادی کاملاً مجاز است. این تغییر باید به صورت کتبی و با رعایت تشریفات حقوقی مناسب ثبت شود تا از اعتبار و قابلیت استناد کافی برخوردار باشد.

بررسی تخصصی و قانونی

بر اساس اصول کلی حقوق قراردادها و ماده ۱۰ قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران که به اصل آزادی قراردادها معروف است، طرفین قرارداد می‌توانند با توافق و رضایت یکدیگر، هرگونه شرطی را که مخالف صریح قانون نباشد، در قرارداد خود بگنجانند یا شرایط موجود را تغییر دهند. در مورد سوال شما، نکات حقوقی زیر قابل توجه است:

• امکان تغییر وجه التزام:

  • اصل آزادی قراردادها: توافق اولیه بر سر وجه التزام (۸ میلیون تومان روزانه) کاملاً معتبر بوده و توافق جدید برای افزایش آن به ۴۰ میلیون تومان نیز با رضایت هر دو طرف، از نظر قانونی بلامانع است.
  • ماهیت وجه التزام: وجه التزام مبلغی است که طرفین از پیش برای جبران خسارت ناشی از عدم انجام تعهد یا تأخیر در انجام آن توافق می‌کنند و هدف آن، تضمین اجرای تعهد و جبران خسارت احتمالی است.

• روش‌های ثبت تغییر:

  • الحاقیه به قرارداد (توصیه شده):
    • بهترین و مطمئن‌ترین روش، تنظیم یک "الحاقیه" (Addendum) به قرارداد اصلی است.
    • در این الحاقیه باید به صراحت قید شود که کدام بند از قرارداد اصلی (مربوط به وجه التزام) اصلاح شده و مبلغ جدید (۴۰ میلیون تومان روزانه) جایگزین مبلغ قبلی می‌گردد.
    • الحاقیه باید دارای تاریخ، مشخصات کامل طرفین و امضای هر دو نفر باشد. این روش شفافیت حقوقی بالایی دارد و از بروز اختلافات احتمالی در آینده جلوگیری می‌کند.
  • نوشتن پشت قرارداد:
    • نوشتن توافق جدید پشت برگه قرارداد اصلی، به شرطی که به وضوح متن توافق، تاریخ و امضای هر دو طرف را شامل شود، از نظر حقوقی معتبر است.
    • با این حال، این روش کمتر رسمی است و ممکن است در صورت بروز اختلاف، اثبات آن یا تفسیر دقیق آن دشوارتر باشد. همچنین فضای محدود پشت برگه ممکن است مانع از درج جزئیات کافی شود.
  • تنظیم قرارداد جدید:
    • تنظیم یک قرارداد کاملاً جدید که جایگزین قرارداد قبلی شود، نیز امکان‌پذیر است. اما برای صرفاً تغییر یک بند، معمولاً تنظیم الحاقیه کفایت می‌کند و از پیچیدگی‌های تنظیم یک قرارداد کامل جدید جلوگیری می‌کند.

• نکته مهم: تعدیل وجه التزام توسط دادگاه:

  • با وجود آزادی طرفین در تعیین وجه التزام، باید توجه داشت که در برخی موارد خاص، اگر مبلغ وجه التزام به صورت "غیرمتعارف" یا "ظالمانه" بالا باشد و هیچ تناسبی با خسارت احتمالی نداشته باشد، دادگاه ممکن است با استناد به اصول انصاف و جلوگیری از سوءاستفاده از حق، آن را تعدیل کند.
  • هرچند رویه قضایی در این خصوص ممکن است متفاوت باشد، اما این احتمال وجود دارد که دادگاه در صورت مواجهه با مبلغی بسیار گزاف که هدف آن صرفاً کسب سود نامتعارف باشد، در آن دخالت نماید.

این تحلیل بر اساس اصول کلی حقوق قراردادها و رویه قضایی فعلی در نظام حقوقی ایران ارائه شده است. توصیه می‌شود برای اطمینان بیشتر، پیش از هر اقدامی با یک وکیل متخصص مشورت نمایید.