بله، امکان طرح دعوای مطالبه وجه برای بازپسگیری مبالغ واریزی وجود دارد، اما موفقیت آن به اثبات قصد قرض بودن این مبالغ بستگی دارد. صرف فیشهای واریزی برای اثبات قرض بودن کافی نیست و باید دلایل و مستندات دیگری نیز برای اثبات این ادعا ارائه شود.
بررسی تخصصی و قانونی
در خصوص مطالبه وجوهی که در طول یک رابطه دوستانه و عاطفی پرداخت شدهاند، نکات حقوقی زیر حائز اهمیت است:
- اصل کلی مطالبه وجه: هرگاه شخصی مالی را به دیگری بپردازد و بتواند اثبات کند که این پرداخت به قصد قرض یا دین بوده و نه به عنوان هبه (هدیه) یا تبرع (بخشندگی)، حق مطالبه و استرداد آن را دارد.
- تمایز قرض از هبه:
- قرض: در قرض، قصد طرفین بر بازگرداندن مال است و گیرنده متعهد به بازپرداخت میشود.
- هبه: در هبه، دهنده قصد تبرع و بخشش دارد و انتظار بازگشت مال را ندارد. در این صورت، بازپسگیری مال (رجوع از هبه) تنها در موارد بسیار محدودی که در ماده ۸۰۳ قانون مدنی ذکر شده است (مانند بقای عین موهوبه، عدم خروج از ملکیت متهب، عدم فوت واهب یا متهب و...) امکانپذیر است که معمولاً در مورد وجوه نقد و هزینهکرد آنها صدق نمیکند.
- بار اثبات (سنگینی دلیل): در پرونده شما، بار اثبات اینکه مبالغ پرداختی به قصد قرض بوده و نه هدیه، بر عهده شما (خواهان) است. طرف مقابل به سادگی میتواند ادعا کند که این مبالغ هدیه یا کمک بلاعوض بوده است.
- مدارک و مستندات قابل ارائه:
- فیشهای واریزی بانکی: این فیشها صرفاً اثباتکننده پرداخت وجه هستند، اما ماهیت پرداخت (قرض یا هدیه) را مشخص نمیکنند.
- پیامکها، ایمیلها یا مکاتبات: هرگونه مکاتبهای که در آن طرف مقابل به بدهکار بودن خود یا قصد بازپرداخت اشاره کرده باشد، میتواند دلیل محکمی بر قرض بودن وجوه باشد.
- شهادت شهود: اگر افرادی از قصد شما برای قرض دادن یا تعهد طرف مقابل به بازپرداخت آگاه باشند، شهادت آنها میتواند مفید باشد.
- اقرار طرف مقابل: در صورت اقرار خوانده به قرض بودن وجوه، دعوای شما به راحتی به نتیجه خواهد رسید.
- عرف و عادت: در برخی موارد، عرف و عادت نیز میتواند در تشخیص ماهیت پرداخت کمککننده باشد.
- اقدامات اولیه:
- ارسال اظهارنامه رسمی: پیش از طرح دعوا، توصیه میشود یک اظهارنامه رسمی برای طرف مقابل ارسال کنید و در آن به صراحت مطالبه وجوه پرداختی را با ذکر مبلغ و تاریخها اعلام نمایید. این اقدام نه تنها سابقه مطالبه شما را اثبات میکند، بلکه ممکن است طرف مقابل را به پرداخت ترغیب کند.
- جمعآوری مستندات: هرگونه مدرکی که بتواند قصد شما را مبنی بر قرض بودن وجوه اثبات کند، جمعآوری نمایید.
- طرح دعوا: در صورت عدم پرداخت پس از ارسال اظهارنامه، میتوانید با تقدیم دادخواست "مطالبه وجه" به دادگاه حقوقی، درخواست استرداد مبالغ پرداختی را به همراه خسارات دادرسی و خسارت تأخیر تأدیه (در صورت احراز شرایط) مطرح کنید.
در نهایت، موفقیت در این پرونده به میزان توانایی شما در اثبات قصد قرض بودن وجوه واریزی بستگی دارد. هرچه مستندات شما در این زمینه قویتر باشد، شانس موفقیت شما بیشتر خواهد بود.
این تحلیل بر اساس قوانین و رویههای قضایی فعلی جمهوری اسلامی ایران ارائه شده است.