نفقه معوقه فرزند، به طور کلی قابل مطالبه نیست، مگر اینکه قبلاً توسط دادگاه تعیین شده باشد و پرداخت نشده باشد. میزان نفقه جاری فرزند نیز توسط کارشناس رسمی دادگستری و با در نظر گرفتن تمامی شرایط فرزند، نیازهای او و توان مالی پدر تعیین میگردد.
بررسی تخصصی و قانونی
بر اساس بررسی سوال کاربر و پاسخهای ارائه شده توسط وکلای محترم، نکات حقوقی زیر قابل جمعبندی است:
-
نفقه معوقه فرزند:
- اصل کلی: طبق ماده ۱۲۰۶ قانون مدنی و رویه قضایی غالب، نفقه گذشته فرزند (نفقه معوقه) قابل مطالبه نیست. این قاعده با نفقه زوجه (همسر) که نفقه گذشته او قابل مطالبه است، تفاوت دارد.
- استثنا: تنها در صورتی نفقه معوقه فرزند قابل مطالبه است که پیش از این، دادگاه حکمی مبنی بر تعیین و پرداخت نفقه صادر کرده باشد و پدر از اجرای آن حکم خودداری کرده باشد. در این حالت، میتوان برای وصول مبالغ معوقه بر اساس حکم قبلی اقدام کرد.
- جمعبندی پاسخ وکلا: اکثر وکلا (شماره ۲، ۳، ۵، ۷) بر این اصل کلی تاکید دارند و برخی (شماره ۳ و ۷) به استثنای وجود حکم قبلی اشاره کردهاند. در مقابل، برخی وکلا (شماره ۴ و ۸) به اشتباه یا با در نظر گرفتن استثنا به عنوان قاعده کلی، مطالبه نفقه معوقه را ممکن دانستهاند که این دیدگاه با رویه قضایی و نص صریح قانون مدنی همخوانی ندارد.
-
نفقه جاری فرزند دختر دانشجو:
- تعیین توسط کارشناس: میزان نفقه جاری فرزند توسط کارشناس رسمی دادگستری (رشته نفقه) تعیین میشود و دادگاه بر اساس نظریه کارشناس حکم صادر میکند. هیچ مبلغ ثابت و از پیش تعیین شدهای برای نفقه وجود ندارد.
- مولفههای موثر در تعیین نفقه: کارشناس موارد زیر را در نظر میگیرد:
- تمکن مالی پدر: درآمد ماهانه ۷۵ میلیون تومان، درآمدی بالا و مرفه محسوب میشود. کارشناس این استطاعت مالی را در نظر میگیرد تا زندگی فرزند متناسب با شأن پدر باشد.
- وضعیت خاص فرزند: دختر دانشجو بودن و سکونت در شهر دیگر، هزینههای بیشتری را شامل میشود. این هزینهها شامل:
- هزینه تحصیل (شهریه، کتاب، لوازم تحریر).
- هزینه اقامت (اجاره بها، خوابگاه).
- هزینه رفت و آمد (بین شهری و درون شهری).
- هزینههای خوراک، پوشاک، درمان و سایر نیازهای متعارف.
- سن و جنس فرزند: دختر تا زمانی که ازدواج نکرده و استقلال مالی ندارد، حتی پس از ۱۸ سالگی نیز مستحق دریافت نفقه است.
- تعداد فرزندان: وجود سه فرزند ممکن است در تقسیم توان مالی پدر لحاظ شود، اما با توجه به درآمد بالای ۷۵ میلیون تومان، سهم هر فرزند همچنان قابل توجه خواهد بود.
- شأن و عرف جامعه: سطح زندگی و عرف جامعهای که فرزند در آن زندگی میکند نیز در تعیین میزان نفقه موثر است.
-
اعتراض به نظریه کارشناس: همانطور که یکی از وکلا (شماره ۶) اشاره کرده است، طرفین دعوا حق اعتراض به نظریه کارشناس را دارند و در صورت اعتراض، ممکن است کارشناس دیگری برای بررسی مجدد تعیین شود.
این تحلیل بر اساس قوانین جاری و رویه قضایی موجود در نظام حقوقی ایران ارائه شده است. توصیه میشود برای پیگیری دقیق پرونده، با یک وکیل متخصص مشورت نمایید.