بله، راهکارهای حقوقی برای حفظ بخشی از اموال، به ویژه مغازه به عنوان محل کسب و خانه مسکونی، وجود دارد. شما میتوانید با استناد به قوانین مستثنیات دین و با ارائه لایحه اعتراض به اداره ثبت و همچنین طرح دادخواست اعسار و تقسیط مهریه در دادگاه، از توقیف کامل اموال ضروری برای امرار معاش جلوگیری کنید.
بررسی تخصصی و قانونی
بر اساس بررسی پاسخهای وکلا و قوانین مربوطه، وضعیت شما قابل پیگیری و دفاع است. اصل کلی این است که اموالی که برای رفع حوائج ضروری محکومعلیه و افراد تحت تکفل او لازم است، تحت عنوان "مستثنیات دین" از توقیف و فروش مستثنی هستند. راهکارهای حقوقی شما به شرح زیر است:
-
اعتراض به توقیف از طریق اداره ثبت (پس از کارشناسی و قبل از مزایده):
- مبنای قانونی: مطابق ماده ۲۴ قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی و ماده ۵۲۳ قانون آیین دادرسی مدنی (که در اجرای اسناد رسمی نیز ملاک عمل قرار میگیرد) و همچنین آییننامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازمالاجرا، اموال و اشیایی که برای رفع حوائج ضروری محکومعلیه و خانوادهاش لازم است، قابل توقیف نیستند.
- خانه مسکونی: اگر خانه توقیف شده، تنها منزل مسکونی شما باشد و عرفاً متناسب با شأن شما باشد، میتواند جزو مستثنیات دین محسوب شود. در صورتی که متراژ یا ارزش آن بسیار بالا باشد، ممکن است بخشی از آن قابل توقیف باشد، اما کل آن خیر. شما باید با ارائه لایحه، درخواست رفع توقیف از کل یا بخشی از خانه را مطرح کنید.
- مغازه و ابزار کسب: این مورد، نکته کلیدی برای شماست. اگر مغازه توقیف شده، تنها محل کسب و درآمد شما باشد و توقیف آن عملاً شما را از کسب و کار و تأمین معاش محروم کند، میتوانید با استناد به مستثنیات دین، درخواست رفع توقیف آن را مطرح کنید. در لایحه خود باید به صراحت و با ارائه مدارک، ثابت کنید که این مغازه تنها منبع درآمد شماست و توقیف آن موجب عسرت شدید و عدم امکان تأمین هزینههای زندگی شما و خانوادهتان خواهد شد.
- نحوه اقدام: همانطور که اجراییات ثبت به شما گفتهاند، پس از مرحله کارشناسی و قبل از مزایده، فرصت دارید تا با تقدیم یک لایحه حقوقی قوی به اداره اجرای ثبت، اعتراض خود را ثبت و مستندات لازم را ارائه دهید.
-
طرح دادخواست اعسار و تقسیط مهریه در دادگاه خانواده:
- اقدام موازی: این یک راهکار مکمل و بسیار مؤثر است که باید همزمان با اعتراض در اداره ثبت پیگیری شود.
- درخواست اعسار: با طرح دادخواست اعسار از پرداخت مهریه در دادگاه خانواده، شما اعلام میکنید که توانایی پرداخت یکجای مهریه را ندارید.
- درخواست تقسیط: در صورت اثبات اعسار، دادگاه مهریه را برای شما تقسیط خواهد کرد (مثلاً پیشپرداخت و اقساط ماهانه).
- دستور موقت توقف عملیات اجرایی: مهمترین مزیت این دادخواست، امکان درخواست صدور دستور موقت از دادگاه برای توقف عملیات اجرایی اداره ثبت است. در صورت صدور این دستور، عملیات توقیف و مزایده اموال شما تا زمان تعیین تکلیف نهایی دادخواست اعسار متوقف خواهد شد. این امر به شما زمان و فرصت بیشتری برای دفاع و مدیریت وضعیت میدهد.
-
پیشنهاد جایگزینی اموال یا تقسیط:
- در لایحه اعتراض به ثبت یا در جریان رسیدگی به دادخواست اعسار، میتوانید پیشنهاد جایگزینی مال دیگری (در صورت وجود) به جای مغازه یا خانه را مطرح کنید.
- همچنین، میتوانید آمادگی خود را برای پرداخت مهریه به صورت اقساطی اعلام کنید تا ضمن ایفای تعهد، امکان ادامه زندگی و کسب و کار برای شما فراهم شود.
جمعبندی نهایی:
با توجه به شرایط شما، ضروری است که هرچه سریعتر با یک وکیل متخصص مشورت کرده و نسبت به تنظیم لایحه اعتراض به اداره ثبت (با تمرکز بر مستثنیات دین بودن خانه و مغازه به عنوان تنها محل کسب) و همچنین طرح دادخواست اعسار و تقسیط مهریه در دادگاه خانواده اقدام نمایید. این تحلیل بر اساس قوانین و رویههای قضایی فعلی ارائه شده است.